راهنمای جامع سوالات True / False / Not Given در ریدینگ آیلتس
سوالات True / False / Not Given یکی از پرتکرارترین و در عین حال گمراه‌کننده‌ترین انواع سوال در بخش ریدینگ آیلتس هستند. در این مقاله فارسی، کامل و گام‌به‌گام توضیح می‌دهم که هر گزینه چه معنی‌ای دارد، چه تله‌هایی وجود دارد، چه تکنیک‌هایی برای حل سریع و دقیق باید به کار ببرید، و چند تمرین و نمونه همراه با توضیح قرار می‌دهم تا شانس رسیدن به نمره بالا را افزایش دهید. 🔍 جدیدترین سوالات 2025 سنترهای ایرانی و خارجی را با پاسخ های نمره 9 حتما در سایت آیلتس 2 اسپیکینگ ببینید.
این سه گزینه دقیقاً یعنی چه؟
-
True (صحیح): اگر جمله‌ی سوال دقیقاً با اطلاعات صریح متن مطابقت داشته باشد — یعنی همان ادعا در متن به‌وضوح بیان شده یا پارافرِیز شده باشد — جواب True است.
-
False (نادرست): اگر جمله‌ی سوال با اطلاعات واضح متن مخالف باشد (یعنی متن صریحاً خلاف آن را گفته باشد)، جواب False است.
-
Not Given (در متن نیامده/قابل نتیجه‌گیری نیست): اگر متن اطلاعات کافی برای تأیید یا نقضِ جمله نداشته باشد — حتی اگر جمله منطقی یا محتمل به نظر برسد ولی متن آن را صراحتاً تأیید نکند — جواب Not Given است.
نکته کلیدی: از دانش عمومی یا استنتاج فراتر از متن استفاده نکنید. فقط به همان چیزی که متن می‌گوید یا پارافرایز می‌کند بسنده کنید.
چرا این سوال‌ها سخت‌اند؟ (و چه تله‌هایی وجود دارد)
-
پارافرِیز (بازبیان) جملات: متن معمولاً جمله‌ی سوال را با واژگان متفاوت بیان می‌کند. ناتوانی در تشخیص مترادف‌ها باعث خطا می‌شود.
-
کلمات مطلق و تقریبی: عبارات مثل always, never, all, every اغلب شما را گول می‌زنند. متن ممکن است «گاهی» یا «بعضی وقت‌ها» را بگوید — در این صورت اگر سؤال «always» داشته باشد، احتمالاً False است.
-
استنتاج بیش از حد: برخی داوطلبان اطلاعات ضمنی را به‌عنوان اثبات می‌پذیرند. اگر متن چیزی را «اشاره» کند ولی نگفته باشد، این Not Given است.
-
جمله‌های مرکب با چند بخش: اگر جمله‌ی سوال شامل دو ادعا باشد و حتی یکی از آنها در متن نقض یا غایب باشد، کل جمله را باید False یا Not Given در نظر بگیرید (بسته به وضعیت بخش‌ها).
-
ارجاعات مرجعی (pronoun / referent): بریدن یا اشتباه گرفتن مرجع «it» یا «they» باعث اشتباه می‌شود. حتماً مشخص کنید «it» به چه چیزی اشاره می‌کند.
گام‌به‌گام روش استاندارد حل (موثر و سریع)
۱. خواندن یا اسکن سریع جمله‌ی سوال اول — زیرِ کلیدواژه‌ها خط بکشید (موضوع، زمان، اعداد، نام‌ها).
۲. به متن برگردید و کلیدواژه‌ها را اسکن کنید — دنبال معادل‌ها و مترادف‌ها باشید، نه فقط همان کلمه.
۳. متن اطراف محل پیدا شده را بخوانید (معمولاً یک یا دو جمله قبل و بعد).
4. مقایسه کنید: آیا متن آن را صریحاً می‌گوید (True)، یا کاملاً خلاف آن را می‌گوید (False)، یا حرفی در این مورد نزده/قابل نتیجه‌گیری نیست (Not Given)؟
5. اگر مطمئن نیستید، علامت بزنید و به سوالات بعدی بروید — در پایان وقت، برگردید و دوباره بررسی کنید.
6. هیچ تنبیه امتیازی برای جواب غلط وجود ندارد؛ اگر زمان تمام شده و چند سوال مانده، حدس بزنید.
فهرست نشانه‌ها (Signals) که کمک می‌کنند تصمیم بگیرید
-
نشانه‌های TRUE: وجود عبارت‌های صریح، آمار دقیق، یا جمله‌ای که دقیقاً همان ادعا را بیان کند (حتی اگر به صورت پارافرایز باشد).
-
نشانه‌های FALSE: کلمه یا جمله‌ای در متن که معادل «however», «despite», «on the contrary» داشته باشد؛ یا عبارت صریحی که خلاف ادعای سوال را نشان دهد.
-
نشانه‌های NOT GIVEN: وقتی متن درباره موضوع سؤال هیچ اطلاعاتی ارائه نمی‌دهد یا اطلاعاتی بسیار مبهم است. همچنین اگر برای اثبات ادعا نیاز به استنتاج منطقی فراتر از متن باشد، Not Given است.
مثال عملی (با تحلیل)
متن کوتاه (مثال):
“Recent studies show that teenagers who sleep at least eight hours a night perform better academically. However, this correlation weakens when excessive screen time is involved.”
جملات سوال:
a) Teenagers who sleep eight hours always perform better academically. → False
چرا؟ متن نگفته «always»؛ جمله‌ی متن می‌گوید «perform better» ولی «always» یک کلمه مطلق است و متن هم آن را تایید نکرده — اما چون متن می‌گوید «studies show … perform better» شاید وسوسه شوید True انتخاب کنید؛ اما «always» نشان‌دهنده‌ی کلیت است و متن به‌وضوح چنین تعبیری نداده؛ این مثال ممکن است بحث‌برانگیز باشد — در چنین موارد دقت به qualifierها ضروری است.
b) Excessive screen time reduces the positive association between sleep and academic performance. → True
متن صریحاً می‌گوید «this correlation weakens when excessive screen time is involved».
c) All teenagers who sleep less than eight hours perform worse. → Not Given
متن فقط درباره کسانی که «at least eight hours» می‌خوابند و مقایسه کلی را بیان نکرده؛ بنابراین اطلاعات کافی برای تأیید این جمله وجود ندارد.
(نکته: مثال‌های واقعی در آزمون گاهی پیچیده‌تر و مرز بین False و Not Given مبهم‌تر است — دقیقاً به همین خاطر تمرین با متون واقعی مهم است.)
تکنیک‌های پیشرفته برای کاهش خطا و افزایش سرعت
-
دنبال پارافرِیز بگردید: بسنجید که کلمات سوال چگونه ممکن است در متن بازگویی شده باشند (مثلاً workplace ↔ place of employment).
-
مراقب کلمات قطعی باشید: always, never, all, every, only — این‌ها معمولا باعث می‌شوند جمله False یا Not Given شود.
-
به زمان (tense) توجه کنید: اگر متن درباره گذشته مطلق صحبت می‌کند و سؤال درباره وضعیت کنونی است، ممکن است Not Given یا False باشد.
-
بخش‌ها را خلاصه ذهنی کنید: هنگام خواندن پاراگراف، یک خط ذهنی یا چند کلمه کنار پاراگراف بنویسید که ایده‌ی اصلی را خلاصه کند. این کار سرعت تطبیق عناوین و جملات را بالا می‌برد.
-
کلمه‌های ربط را تحلیل کنید: however, although, despite, in contrast — آنها معمولاً تغییر جهت اطلاعات را نشان می‌دهند و سرنخ خوبی هستند.
-
اگر جمله دو بند دارد، هر بند را جدا بررسی کنید. اگر یکی True و دیگری False باشد، کل جمله False است (زیرا جمله کامل باید درست باشد).
اشتباهات رایج داوطلبان و راه‌حل آنها
-
استفاده از دانش عمومی:
-
اشتباه: «شهربازی‌ها معمولاً تعطیل‌اند در زمستان» → شما نباید از دانش عمومی استفاده کنید.
-
راه‌حل: تنها به متن اعتماد کنید.
-
-
ندیدن پارافرِیز:
-
اشتباه: انتظار دیدن دقیق همان واژه در متن.
-
راه‌حل: یادگیری مترادف‌ها و ساختارهای پارافرِیز (synonyms & paraphrase).
-
-
نادیده گرفتن qualifiers (کلمات محدودکننده):
-
اشتباه: چشم‌پوشی از کلماتی مثل «some, most, many, often».
-
راه‌حل: همیشه qualifiers را در جمله‌ی سوال و متن مشخص کنید.
-
-
پاسخ‌دهی عجولانه:
-
اشتباه: انتخاب جواب بر اساس ظاهر سریع.
-
راه‌حل: حداقل دو جمله اطراف محل پیدا شده را بخوانید.
-
برنامه‌ی تمرینی پیشنهادی (چند هفته‌ای) برای تسلط
-
هفته ۱: روزانه 2 متن کوتاه (هر متن 3–4 پاراگراف) با 5–7 سوال TFNG؛ تمرکز روی تشخیص پارافرِیز.
-
هفته ۲: افزایش سختی متون؛ تمرین بر روی qualifiers و جملات مرکب.
-
هفته ۳: تمرین زمان‌بندی؛ سعی کنید هر متن را در 12–15 دقیقه با دقت حل کنید.
-
هفته ۴: مرور اشتباهات؛ ساخت واژه‌نامه‌ی شخصی از مترادف‌ها و عبارات ریدینگ.
-
همیشگی: مطالعه فعال (نوت‌برداری ایده‌ی اصلی پاراگراف‌ها) و تست زدن از سری Cambridge IELTS.
نکات نهایی و تاکتیک‌های «آزمون-دوستانه»
-
نمره منفی وجود ندارد؛ اگر وقت کم آمد، بهتر است حدس بزنید تا رها کردن سوال‌ها.
-
هرگاه متن اطلاعات مستقیم نداشت، Not Given انتخاب کنید — بهتر است با احتیاط برخورد کنید تا حدس‌های غیرمستدل نزنید.
-
بیش از حد به ظاهر کلیدواژه اعتماد نکنید؛ پارافرِیز ممکن است کلمات را تغییر دهد.
-
در پایان، اگر وقت مانده، دوباره سوال‌های علامت‌خورده را چک کنید و منطقی‌ترین انتخاب را بزنید.
یک سری تمرین واقعی سبک آیلتس (True / False / Not Given) طراحی می‌کنم همراه با پاسخ‌های تشریحی تا دقیقاً متوجه بشوی چرا هر گزینه درست است. این تمرین‌ها بر اساس سبک متون Cambridge IELTS ساخته شده‌اند.
متن تمرینی کوتاه:
Researchers have recently discovered that bees are able to recognize human faces. In controlled experiments, bees were trained to associate a specific face with a sugary reward. Interestingly, the bees could still identify the correct face even when shown it among several unfamiliar ones. However, there is no evidence that bees use this ability in their natural environment, where recognizing flowers and hive members is far more crucial for survival.
سوالات:
-
Bees can recognize human faces in laboratory experiments.
-
Bees use face recognition to identify each other in the wild.
-
Bees were given sweet food during experiments.
-
There is proof that bees naturally apply face recognition to survive.
-
Recognizing flowers is more important for bees than recognizing human faces.
پاسخ‌های تشریحی:
-
True ✅
-
متن می‌گوید: bees were trained to associate a specific face with a sugary reward → پس در آزمایش‌ها توانستند چهره انسان را تشخیص دهند.
-
-
False ❌
-
متن می‌گوید در طبیعت recognizing hive members and flowers مهم است، نه استفاده از تشخیص چهره انسان → پس جمله اشتباه است.
-
-
True ✅
-
صریحاً آمده: bees were trained … with a sugary reward.
-
-
Not Given ❓
-
گفته there is no evidence… → یعنی هیچ مدرکی نداریم؛ پس Not Given.
-
-
True ✅
-
متن اشاره دارد: recognizing flowers and hive members is far more crucial → یعنی مهم‌تر از شناخت چهره انسان است.
-
📌 این سبک تمرین دقیقاً مشابه آیلتس است. اگر بخواهی، می‌توانم یک بسته‌ی تمرینی کامل ۲۰ سوالی True / False / Not Given برایت طراحی کنم تا مرحله به مرحله تمرین کنی و به نمره ۸ یا ۹ برسی.
نتیجه‌گیری
سوالات True / False / Not Given مهارت «فهم دقیق متن» را می‌سنجند — نه توانایی حدس زدن یا تکرار دانش عمومی. با تمرین منظم، یادگیری پارافرِیزها، توجه به qualifiers، و پیروی از روش سیستماتیک (خط‌زدن کلیدواژه‌ها، اسکن متن، خواندن متن اطراف) می‌توانید خطاها را به حداقل برسانید و در نهایت نمره‌ی ریدینگ‌تان را بالا ببرید. 🎯
بزرگترین اشتباه ها در آزمون آیلتس یکی دیگه از آموزش های خوب در همین وب سایت هست. در پایان هم میتونید جدیدترین سوالات رایتینگ آیلتس را در سایت آیلتس 2 رایتینگ دنبال کنید و درتلگرام به صورت رایگان تعیین سطح بشید.
تصحیح رایگان رایتینگ شما در کانال تلگرام ما
